پروفیل سبک و سنگین دو نوع متفاوت از مقطع پروفیل است؛ درست مثل ناودانی سبک و سنگین یا نبشی سبک و سنگین. اما پروفیل سبک و سنگین هر کدام از ورق متفاوتی ساخته می‌شوند و چند تفاوت عمده با هم دارند.
پروفیل چیست؟
پروفیل از جمله مقاطع تولید شده از فولاد است که هم در ساختمان و هم در صنعت به کار برده میشود. پروفیل در انواع مختلف قوطی مربع و مستطیل، قوطی گالوانیزه، قوطی صنعتی و پروفیل درب و پنجره تولید میشود. هر کدام از انواع پروفیل، شکل هندسی متفاوتی دارند.
پروفیل صنعتی به قطعاتی گفته میشود که در صنعت خودروسازی و صنایع مشابه به کار برده میشود. کاربرد پروفیل درب و پنجره مشخص است و پروفیل قوطی در ساخت و ساز و کاربری‌های مورد نیاز استفاده می‌گردد.
پروفیل همانند بیشتر مقاطع فولادی-ساختمانی توسط نورد گرم تولید میشود. با استفاده از خم‌کاری، پرس و اتصال ورق فولادی این مقطع به تولید می‌رسد. بیشتر پروفیل‌های قوطی (قوطی مربع و قوطی مستطیل) از نورد گرم ساخته می‌شوند.
پروفیل فولادی را از لحاظ وزن‌بندی می‌توان به دو دسته پروفیل سبک و پروفیل سنگین تقسیم‌بندی کرد. در ادامه با پروفیل سبک و سنگین بیشتر آشنا می‌شویم.
انواع پروفیل سبک و سنگین در کاربری‌های مختلفی به کار برده میشود. ابعاد، ضخامت، سایز، وزن و فرآیند تولید این مقاطع متفاوت و متنوع می‌باشد.
پروفیل سنگین چیست؟
شکل ظاهری پروفیل سنگین به صورت مستطیل و مربع است و با توجه به نوع کاربری در دو نوع ساختمانی و صنعتی در بازار وجود دارد. در تولید این پروفیل که به وسیله نورد گرم صورت می گیرد از ورق سیاه استفاده می شود و ضخامت ورق از 1.5 میلی متر بیشتر است.
پروفیل سبک چیست؟
به پروفیل های سبک پروفیل مبلی هم میگویند پروفیل های مبلی را از ورق روغنی میسازند. که طبق استاندار din 2394 و EN 10219-29 تولید میشود. ورق تولیدی این نوع پروفیل باید دارای ضخامت کمتر از 1.5 میلیمتر باشد بنابراین وزن کمتری دارد و در موارد مصرفی قیمت پایین تری داشته و باعث کاهش هزینه ها میشود؛ هرچند قیمت این نوع پروفیل در واحد وزن از پروفیل سنگین گران تر است ولی در نهایت هزینه واحد طول آن از انواع دیگر پروفیل کمتر در میآید.
روش تولید پروفیل :
برای تولید پروفیل باید سه گزینه موجود باشد: مواد اولیه و برش کلاف به نوار و تولید لوله پروفیل ابتدا در بخش برش کلاف ، نوارها را در عرض های معینی می برند. دستگاه های تولید پروفیل بخش های مختلفی مانند : گیوتین، انباره، فرمینگ ، براده برداری، سردکن و سایزینگ دارند. برای تولید پروفیل سبک و سنگین دو روش کلی وجود دارد که در زیر به بررسی آنها می پردازیم.
تولید مستقیم :
در روش تولید مسقیم، نوار را در بین قالب های بالا و پایین قرار میدهند. بعد از اینکه لبه های ورق را به یکدیگر جوش دادند، سایز آنها را تعیین میکنند.بعد از اینکه محصول تولید شد، آنرا به طول های مشخصی، بسته بندی میکنند.محصول به واحد کنترل کیفی منتقل میشود. در این بخش هم مثل همه کارخانه های این محصول از نظر استانداردها، کنترل میشود. پروفیلی که در روش مستقیم تولید میشود. کیفیت بالاتر و بهتری داشته و ابعاد دقیق تری نیز دارد.
تولید غیرمستقیم :
محصول ابتدا با دستگاه نورد شده و به صورت لوله میشود . زمانی که محصول جوش خورد، آنرا به شکل های متفاوتی تولید میکنند. گوشه های محصول تولید شده به این شیوه گرد بوده و دقت و ظرافت نوع مستقیم را ندارد.
کاربرد پروفیل سنگین :
همانطور که گفتیم این پروفیل ها دو نوع صنعتی و ساختمانی دارند و به همین دلیل هم کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارند. یک تفاوت پروفیل سبک و سنگین در نوع کاربردهای آنها در صنایع مختلف است. در زیر می توانید با برخی از کاربردهای پروفیل های سنگین آشنا شوید :
- از پروفیل های سنگین در صنعت ساختمان سازی و برای ساخت قوطی و ستون های در و پنجره ساختمان ها استفاده می شود.
- برای ساخت شاسی برای ماشین آلات سنگین
- برای ساخت تجهیزات و دستگاه های مورد استفاده در صنایع
- کاربرد پروفیل های سنگین در صنایعی مانند راه سازی
- استفاده از پروفیل سنگین برای ساخت خودروها
- از آنجایی که پروفیل های سنگین می توانند وزن و فشار بالا را تا حد زیادی تحمل کنند معمولا از آنها در مواردی که نیاز به چنین محصولی است استفاده می شود.
مقایسه ویژگی های پروفیل سبک و سنگین :
بنابر تعاریف بالا تفاوت این دو محصول در چند مورد می باشد. نخست اینکه نوع سبک با استفاده از ورق سرد (روغنی) و نوع سنگین توسط ورق سیاه تولید می گردد. همچنین نوع سبک به محصولاتی با ضخامت پایین تر از 1.5 و نوع سنگین به ضخامت های بالاتر از 1.5 اطلاق می شود.
از لحاظ کاربرد نیز نوع سنگین معمولا در مواردی که نیاز به تحمل نیروی زیادی می باشد مورد استفاده قرار می گیرد. از لحاظ قیمت نیز قیمت پروفیل سبک بیشتر بوده ولی در نهایت به دلیل اینکه قیمت بر واحد وزن محاسبه می گردد قیمت این محصول نسبت به نوع سنگین کمتر می باشد.
همچنین از لحاظ وزن همان طور که از نام این محصولات مشخص است وزن پروفیل سبک نسبت به پروفیل سنگین کمتر بوده و برای موارد خاصی مورداستفاده قرار می گیرند. در صورتی که پروفیل سنگین کاربردی صنعتی دارد.
تفاوت پروفیل سبک و سنگین :
با توجه به موارد ذکر شده حالا می توانیم تفاوت های پروفیل سبک و سنگین را بررسی کنیم :
نحوه تولید : همانطور که اشاره شد پروفیل های سنگین از طریق نورد گرم و پروفیل های سبک از طریق فرآیند نورد سرد تولید می شوند. یکی دیگر از تفاوت های این دو پروفیل از لحاظ تولید مواد اولیه آنها است. برای ساخت پروفیل سنگین از ورق سیاه و برای ساخت پروفیل سبک از ورق روغنی استفاده می شود.
ضخامت : پروفیل هایی که ضخامتی بیش از 1.5 میلی متر داشته باشند پروفیل سنگین هستند و به پروفیل هایی که ضخامتی کمتر از 1.5 میلی متر داشته باشند پروفیل سبک گفته می شود.
کاربرد : پروفیل های سنگین توانایی فوق العاده ای در تحمل نیروهای زیاد دارند و به همین دلیل هم از آنها در صنایعی که نیاز به تحمل نیروی و فشار زیاد دارند مانند ساخت شاسی های ماشین های سنگین, کاربرد در صنعت ساختمان سازی و… استفاده می شود. اما پروفیل های سبک اغلب در ساخت لوازم خانگی, دوچرخه و… کاربرد دارند.
قیمت : آخرین تفاوت پروفیل سبک و سنگین قیمت آنها است. همانطور که گفتیم قیمت ورق های نازک تر بیشتر از ورق های ضخیم تر است که به این ترتیب باید قیمت پروفیل های سبک بیشتر باشد. اما از آنجایی که قیمت پروفیل ها بر اساس وزن آنها محاسبه می شود, قیمت پروفیل های سبک اغلب کمتر از پروفیل های سنگین است.
سخن پایانی :
در این مطلب به بیان تعریف و تفاوت پروفیل های سبک و سنگین اشاره شده است. پروفیل ها از لحاظ مختلفی دسته بندی می شوند یک نمونه از آن ها دسته بندی پروفیل ها بر طبق وزن است که شامل دو گروه پروفیل سبک و پروفیل سنگین می باشند. عامل دسته بندی پروفیل ها به سبک و سنگین، وزن و ضخامت ورق مصرفی است.
در بیان تفاوت این دو نوع پروفیل اینکه با توجه به ضخامت ورق مصرفی در پروفیل سنگین که بالاتر از 1/5 mm است از این پروفیل بیشتر در جاهایی استفاده می شود که نیاز به تحمل وزن زیادی دارند.
و در مقابل در پروفیل سبک با توجه به اینکه ضخامت آن کمتر از 1.5 mm است، از آن در جاهایی که میزان حساسیت کار بالا بوده و به دقت ابعادی بیشتری نیاز است، استفاده می کنند.
