فلنج اسلیپون (Slip-on Flange) یکی از تجهیزات و فلنج های مورداستفاده در صنایع مختلف هستند که به علت قیمت اولیه و وزن کمتر نسبت به فلنج های گلودار، گاهی پیمانکاران فلنج های اسلیپون را به فلنج های گلودار ترجیح می دهند. همین دلایل باعث شده اند تا فلنج اسلیپون محبوبیت بالایی در بازار داشته باشد و یکی از پراستفاده ترین فلنج ها باشند.
نکته قابل توجه این است که هزینه اولیه این فلنج ها کم است اما به علت جوشکاری های اضافه ای که برای اتصال لوله به این فلنج استفاده می شود، هزینه تمام شده آن ها می تواند حتی از فلنج های گلودار نیز بیشتر باشد بنابراین با توجه به نیاز مشتری و بر اساس پارامترهای مورد نیاز خریدار، باید فلنج درستی انتخاب شود تا هزینه و زمان اجرا کاهش یابد و عمر مفید خطوط لوله افزایش یابد.
با فرآیند جوشکاری فلنج اسلیپون بیشتر آشنا شوید!
جوشکاری در فلنج های اسلیپون بدین شکل می باشد که هم از قسمت خارجی و هم از قسمت داخلی جوشکاری فیلت انجام خواهد شد تا استحکام کافی داشته باشد و مانع از نشت سیال به بیرون نیز بشود. همین طور این نکته را باید در نظر گرفت که استحکام فلنج های اسلیپون حدود دو سوم فلنج های گلودار جوشی می باشد و عمر آنها تحت شرایط خستگی تنها یک سوم این فلنج ها خواهد بود.
فلنج اسلیپون طوری نصب می شوند که آخر لوله به واسطه ضخامت دیواره لوله حدود 8/1 اینچ با پیشانی فلنج فاصله خواهد داشت. پس ، می شود در این فلنج به اندازه ضخامت لوله بدون اینکه پیشانی فلنج آسیبی ببیند جوشکاری فیلت را عملی کرد. همچنین با توجه به شکل و ساختار این فلنج ها قسمت بیرونی فلنج نیز جوشکاری فیلت انجام خواهد شد.
ویژگی‌های اصلی فلنج اسلیپون
فلنج‌های اسلیپون به دلیل هزینه کم مواد به‌کاررفته و نصب آسان آنها کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند. یکی از مزیت‌های اضافه شده این فلنجها این است که نوع B و همچنین C آنها قابلیت آن را دارد که به‌عنوان فلنج مفصلی نیز مورداستفاده قرار گیرد.
طیف گسترده‌ای از قطرها و مدل‌های کم‌فشار برای انتخاب پیشروی شما قرار دارند. این فلنج برخلاف فلنج‌های گردنی جوشی دارای گردنی برای قرارگرفتن روی لوله نیست و بنابراین جوشکاری دوبل ضروری است.
جنس این فلنجها معمولاً به سه دسته فولادی A105 ASTM A 350 ASTM، است نسل استیل ASTM A182 شامل F304/F316/F321 و آلیاژی ASTM شامل F11/F12 و… دسته‌بندی می‌شود. باتوجه‌به نوع سیال و ترکیبات شیمیایی آن، جنس لوله و سایر مواردی ازاین‌قبیل، متریال به‌کاررفته در ساخت این محصولات را انتخاب می‌کنند. لازم به ذکر است فلنج‌های اسلیپون فولادی نسبت به انواع ذکر شده دیگر ارزان‌تر و از لحاظ اقتصادی به‌صرفه‌تر است.
نحوه کارکرد فلنج اسلیپون
فلنج اسلیپون باید پیش از جوشکاری داخل لوله گذاشته شود. در این شرایط دو بار جوشکاری انجام می‌شود، هم در داخل و هم در بیرون، زیرا برای دوام بیشتر باید از نشتی جلوگیری شود. مقاومت فشار فلنج اسلیپون تقریباً ۳/۲ فلنج گلودار می‌باشد. فلنج اسلیپون برای کاربری‌های با فشار کم مناسب بوده و نصب آن آسان می‌باشد، همچنین می‌توان آن را به لوله‌های مختلف جوش داد. بعلاوه، جوشکاری باعث می‌شود تا هزینه‌های تولید کاهش یابد. این فلنج برای نصب در خط نیاز به فضای طولی زیاد و برش دقیق لوله نداشته، همچنین تراز کردن آن آسان‌تر است.
کاربرد فلنج اسلیپون
این نوع فلنج معمولاً برای مایعات با فشار کم که ریسک نشتی آنها کم است استفاده می‌شود. فلنج اسلیپون معمولاً در خطوط آب سرد، خطوط آب اطفاء حریق، خطوط هوای فشرده با فشار کم و خطوط فرآوری برای موادی مانند بخار، نفت، گاز، میعانات و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما همیشه به خاطر داشته باشید متریال‌هایی که در خطوط دارای فلنج اسلیپون توزیع می‌شوند فشار کمی دارند و شرایط کاری آن خطوط نیز سخت نیست.
انواع فلنج اسلیپون
قطر فلنج های اسلیپون کمی از قطر خارجی لوله ی متصل شونده به آن بزرگ تر طراحی می شوند تا لوله به راحتی در داخل آن ها قرار گیرد و سپس از بیرون، لوله و فلنج به وسیله جوش فیلت (Fillet Weld) به یکدیگر متصل می شوند.
جوشکاری فیلت هم از داخل و هم از خارج انجام می شود تا اتصال فلنج و لوله دارای آب بندی و استحکام بیشتری باشد و سیال به بیرون نشت نکند. باید توجه داشته باشید که استحکام و عمر فلنج اسلیپون در برابر بار خستگی از فلنج گلودار کمتر است.
شایان به ذکر است که فلنج های اسلیپون به صورت کاهنده و غیر کاهنده ارائه می شوند. از فلنج اسلیپون کاهنده (Reducer Slip On Flange) برای کاهش اندازه قطر لوله در یونیت هایی که محدودیت فضا وجود دارد استفاده می شود.
فلنج اسلیپون کاهنده
فلنج اسلیپون غیر کاهنده
طرز کار فلنج اسلیپون
این فلنجها باید قبل از جوشکاری به داخل لوله بلغزند. در این حالت یک جوش دوتایی، هم در داخل و هم در خارج موردنیاز است؛ بنابراین اتصال موردنظر دوام لازم برای جلوگیری از نشتی را خواهد داشت. مقاومت فشاری فلنج اسلیپون تقریباً معادل 2/3 برابر از یک فلنج گردن جوشکاری بیشتر است.
فلنج‌های اسلیپون در کاربردهای کم‌فشار مناسب هستند و به‌راحتی بر روی لوله‌های مختلف نصب و جوش می‌شوند. علاوه بر این، استفاده از جوشکاری به کاهش هزینه‌های ساخت کمک می‌کند و برای پروژه سودآور است.
یکی دیگر از مزیت‌های شگفت‌انگیز فلنج‌های اسلیپون این است که برای نصب نیازی به فضای طولی زیادی در خط ندارند. علاوه بر این، آنها ملزم به برش دقیق در لوله نیز نیستند و به همین خاطر تراز کردن آنها دشوارتر است.
فلنج اسلیپون به شکلی نصب می‌شوند که انتهای لوله به‌واسطه ضخامت دیواره لوله حدود 8/1 اینچ با پیشانی فلنج فاصله دارد؛ بنابراین می‌توان در این فلنج به‌اندازه ضخامت لوله و بدون اینکه پیشانی فلنج آسیب ببیند جوشکاری فیلت را انجام داد. همچنین باتوجه‌به شکل و ساختار این فلنجها در قسمت بیرونی فلنج نیز عملیاتی به نام “جوشکاری فیلت” انجام می‌شود.
در صنعت نوع دیگری از این فلنجها نیز وجود دارند که به آن “فلنج اسلیپون کاهنده (Reducer Slip On Flange)“ گفته می‌شود. از این فلنجها غالباً برای کاهش اندازه قطر لوله (در فضاهایی که محدودیت‌های مکانی امکان ترکیب فلنج جلودار و کاهنده را به اپراتور نمی‌دهد) مورداستفاده قرار می‌گیرند.
کلاس فلنج ها:
فلنج ها بسته به نوع جنس متناسب با فشاری که تحمل می‌کنند به کلاسهای مختلف به شرح ذیل تقسیم میگردند:
۱- رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ANSI B۱۶٫۳۴ مطابق این استاندارد Flange فولادی وآلیاژهای آن به کلاسهای ۱۵۰-۳۰۰-۴۰۰-۶۰۰-۹۰۰-۱۵۰۰-۲۵۰۰-تقسیم بندی می‌شوندکه این اعداد ماکزیمم فشار بر حسب PSI بوده که فلنج ها در حداکثر دمای مجاز می‌توانند تحمل کنند ومعمولا فشار کارکرد حدود ۲٫۴ برابر اعداد فوق می‌باشد.(رابطه فشار با دما برای جنسهای مختلف در استاندارد فوق مشخص گردیده‌است)
۲- رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ISO در این استاندارد فشار تحمل فلنج های فولادی وآلیاژهای آن با PN نشان داده شده که این نشان دهنده فشار اسمی بر حسب BAR می‌باشد. بعنوان مثال PN۳۰ یعنی فشار کارکرد فلنج ۳۰ BAR می‌باشد.
۳- رده‌بندی فشار براساس استاندارد API (۶A-۶B-۶BX) این نوع فلنجها دارای تحمل فشار بیشتری نسبت به فلنج های گروهANSI بوده وبه کلاسهای ۵۰۰۰-۳۰۰۰-۲۰۰۰-۱۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ رده‌بندی میگردند.
مزایا و معایب فلنج اسلیپون
مزایا
- مقرون به صرفه بودن
• نصب آسان
• اشغال کردن حداقل فضای طولی
• تولید شدن در طیف وسیعی از قطرها
معایب
- استفاده از آنها در کاربری‌های با فشار بالا ممکن نیست
• استفاده از آنها در کاربری‌هایی که مایعات یا گازهای خطرناک وجود دارند امکان‌پذیر نمی‌باشد
یکی از معایب دیگر فلنج این است که همیشه ابتدا باید یک لوله و سپس یک اتصال جوش داده شود. امکان استفاده از ترکیب این فلنج و زانویی یا سه راهی وجود ندارد، زیرا اتصالات نام برده شده فاقد انتهای مستقیمی هستند که بتواند به طور کامل درون فلنج اسلیپون قرار بگیرد.
مقایسه فلنج اسلیپون با فلنج Weld Neck
فلنج‌های اسلیپون معمولاً ارزان‌تر از فلنج‌های Weld-Neck هستند. به همین دلیل است که بسیاری از مشتریان تمایل دارند آنها را انتخاب کنند. این محصول یکی از فلنج‌های رایج مورداستفاده برای سیستم‌های خط لوله فشار کم و دمای متوسط است.
از طرف دیگر، از آن جایی که سوراخ فلنج بزرگ‌تر از قطر خط لوله است، معمولاً به جوشکاری بیشتری نسبت به سایر فلنجها نیاز دارد. علاوه بر این، چون دوام آن به‌اندازه فلنج گردنی جوشکاری نیست، باید پیش از انتخاب آن تمام جوانب را در نظر بگیرید تا دچار مشکل نشوید.
برای اطلاع از قیمت ها و خرید این محصول به وبسایت گروه صنعتی فانو مراجعه کنید.
