اتصالات لوله گالوانیزه چیست؟ به طور کلی میتوان گفت که منظور از اتصالات مجموعه‌ای از قطعات هستند که در صنعت لوله‌کشی و تاسیسات جهت تغییر جریان سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اتصالات از لحاظ جنس انواع گوناگونی دارند که اتصالات گالوانیزه یکی از محبوب‌ترین آنها است.
پوشش گالوانیزه در انواع اتصالات یک روش مقرون‌به‌صرفه برای افزایش استحکام و مقاومت در برابر خوردگی و اکسیدشدن است. از طرفی این اتصالات به خاطر پوشش محافظتی خود در بسیاری از صنایع کاربرد دارند. اگر می‌خواهید بیشتر درباره این اتصالات، انواع آن و کاربردهایی که دارند؛ تا انتهای این مقاله از گروه صنعتی فانو با ما همراه باشید.
اتصالات لوله گالوانیزه چیست؟
اتصالات گالوانیزه بصورت دنده ای هستن که معمولا برای آبرسانی در پروژه های صنعتی استفاده میشوند. برای استفاده از این دسته اتصالات باید بصورت روپیچ دنده ای باشند زیرا فقط اتصالات گالوانیزه اختصاصا برای لوله های گالوانیزه استفاده میشوند.
دلایل استفاده از اتصالات گالوانیزه
این دسته از اتصالات معمولا با توجه به شرایط محیطی در معرض خطر زنگ زدگی قرار دارند به همین دلیل نیاز به پوششی جهت محافظت دارند تا در برابر خطرات مقاوم شوند، پوشش گالوانیزه در برابر خوردگی هم مقاوم میباشد تا در سیستم های لوله کشی مشکل ساز نشوند.
گالوانیزه چیست؟
گالوانیزه آهنی است که با روي پوشانده شده باشد. این آهن، حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، از زنگ زدن محفوظ می ماند. ماهیت آهن گالوانیزه در آهن گالوانیزه ، بین آهن و روي ، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل می شود که در آن روي به جاي آهن به عنوان آند بکار می رود وآهن به عنوان کاتد.
روي در آند اکسید می شود چون فلزي پست تر یا فعالتر از آهن است و داراي پتانسیل احیاء کمتري از آهن است و پتانسیل اکسید بیشتري از آن دارد. در حلبی هایی که از آن ، قوطی می سازند، عمل معکوسی انجام می شود. در حلبی ، بر روي آهن ، پوشش قلع بکار رفته است وعمل معکوس آهن گالوانیزه انجام می شود.
چون آهن فلزي فعالتر از قلع است و پتانسیل احیاء قلع بیشتر از آهن است و به عنوان کاتد در حلبی به کار می رود و آهن آند م یشود. البته در صورتی که پوشش قلع بشکند، خوردگی آهن در زیر این پوشش پیش می رود.
کاربرد اتصالات گالوانیزه
از اتصالات لوله گالوانیزه همانند سایر انواع اتصالات برای ایجاد تغییر مسیر لوله کشی، تغییر در اندازه قطر لوله، اتصال لوله به دستگاه و همچنین ایجاد انشعاب در لوله استفاده میشود. رایج‌ترین کاربردهای اتصالات گالوانیزه در صنایع نفت و گاز و همچنین انتقال انواع سیالات بخار و هوا است.
گالوانیزه کردن اتصالات به روش گرم، موجب افزایش عمر و مقاومت اتصالات میشود و از همین روز از اتصالاتی که از طریق این روش گالوانیزه میشوند، در دکل‌های برق فشار قوی استفاده میشود. در مقابل گالوانیزه کردن اتصالات به روش سرد که بسیار کم هزینه‌تر و ساده‌تر از روش گرم است، برای اتصالات پیچ و مهره ای کاربرد دارد. از مهم‌ترین کاربردهای اتصالات آهنی گالوانیزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشاورزی و آبرسانی
- گلخانه‌ها
- حصارکشی
- ساخت انواع سازه‌های فلزی
- تصفیه خانه‌ها
- مخابرات
ویژگی‌های اتصالات گالوانیزه چیست؟
یکی از مهم‌ترین مشخصات اتصالات گالوانیزه، مقاومت آنها در برابر زنگ‌زدگی است. اما کاربرد گسترده این ابزارآلات در صنعت لوله‌کشی به موارد دیگری هم مربوط میشود که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم.
- تعمیر و نگهداری آسان
- قابل استفاده در شرایط جوی مختلف
- دارای تنوع زیاد
- بازرسی سریع
- مقاوم در برابر فشارها و صدمات فیزیکی
- مقاوم در برابر اسید و مواد شیمیایی
- امکان استفاده در دماهای مختلف
- قیمت اقتصادی
- نصب سریع و راحت
- مقاوم در برابر آتش
- طول عمر بالا
نکته: محدودیت استفاده از اتصالات گالوانیزه چیست؟ لازم است بدانید که جنس گالوانیزه برای خطوط انتقال گاز و کاربردهای زیرسطحی گزینه‌ای مناسبی نیست.
اندازه گیری اتصالات
اندازه ی قطر اتصالات متناسب با قطر لوله ای است که به آن وصل میشود. به عنوان مثل اتصال ۱/۲ اینچ گالوانیزه برای لوله ۱/۲ اینچ گالوانیزه می باشد.
معرفی انواع اتصالات لوله گالوانیزه و کاربرد آن
۱- زانو و خم:
با توجه به شکل زانوی گالوانیزه از این قطعه جهت تغییر مسیر لوله‌کشی استفاده میشود. با توجه به زاویه انحراف در دو مدل زانوی 45 درجه و زانوی 90 درجه وجود دارد. قطعه زانو در بسیاری از صنایع از جمله آب، گاز، بخار و هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- درپوش
در این اتصالات یک طرف آن بسته میباشد و جهت مسدود کردن خطوط لوله‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. درپوش گالوانیزه در سایزهای مختلف وجود دارد و آب‌بندی کامل انجام می‌دهد. مانند دیگر اتصالات گالوانیزه مقاوم به خوردگی و زنگ‌زدگی است و در محیط‌های مختلف کاربرد دارد.
۳- سه راهی
سه راهی به سه دسته ی سه راهی تبدیل، سه راهی کج و سه راهی مساوی تقسیم می شود. سه راهی تبدیل، به صورت عمومی برای کاهش قطر لوله به کار میرود. سه راهی مساوی، قطر یکسانی در همه ی بازو های خود دارد. بازو ها در سه راهی مساوی، به صورت نود درجه هستند. در سه راهی کجی، بازو ها زاویه ی کوچکتر داشته و عمود بر لوله قرار نمیگیرند.
۴- روپیچ توپیچ
لازم است این نکته را در نظر داشته باشید که انواع اتصالات روپیچ و توپیچ گالوانیزه به نحوی طراحی و تولید میشوند که در بخش‌های داخلی و همچنین بخش خارجی خود، دارای دنده هستند. از این نوع از اتصالات به طور معمول، در مواقعی استفاده میشود که قصد داشته باشند یک لوله را به اتصال وصل نمایند و یا بخواهند دو اتصال را به یکدیگر وصل کنند.
۵- بوشن
لازم به ذکر است که اتصالات نوع بوشن، از جمله اتصالات رایج گالوانیزه به شمار میرود. از این دسته از اتصالات به طور معمول، برای وصل کردن دو لوله به یکدیگر استفاده می‌کنند. همچنین در شرایطی که قصد داشته باشند یک لوله را به دستگاه متصل نمایند، اتصالات بوشن گالوانیزه را مورد استفاده قرار می‌دهند.
لازم است این نکته را نیز در نظر داشته باشید که دنده اتصالات بوشن گالوانیزه، در بخش داخلی این اتصال واقع شده است. قطر ورودی و خروجی بعضی از بوشن ها با یکدیگر فرق دارد که به آن بوشن تبدیل گفته می شود.
۶- کپ
از این اتصال که دارای دنده (رزوه) داخلی است، برای مسدود آردن انتهای مسیرها استفاده می شود.
۷- چپقی
به این دسته از اتصالات، اتصالات زانو چپقی نیز گفته میشود و از آن ها در بیشتر مواقع در زمان‌هایی استفاده می‌کنند که قصد داشته باشند مسیر یک لوله را تغییر دهند. لازم به ذکر است که یک طرف اتصالات چپقی گالوانیزه، دارای دنده داخلی است. در حالی که طرف دیگر این دسته از اتصالات، از دنده خارجی به وجود آمده است.
۸- چهارراه
از این اتصالات برای انشعاب گیری استفاده میشود و به صورت معمول دارای ۲ الی۳ دنده ی داخلی است.
۹- مهره ماسوره
در حالت کلی، به اتصالات مهره و ماسوره، اتصالات چند تکه گفته میشود. در بیشتر موارد از این دسته از اتصالات گالوانیزه در مواقعی استفاده می‌کنند که قصد داشته باشند لوله مورد نظر را به دستگاه متصل نمایند. انجام این کار به ویژه در فضاهایی که محدودیت وجود دارد، از طریق به کار گیری اتصالات مهره و ماسوره گالوانیزه ، امکان پذیر می‌گردد. ۱۰- مغزی
از مغزی برای اتصال دو وسیله بهم استفاده می شود. مغزی ها عموما دارای دنده ی خارجی می باشند. ورودی و خروجی بعضی از مغزی ها با هم تفاوت داردکه به آن مغزی تبدیل گفته می شود.
۱۱- تبدیل
تبدیل ها از دیگر اتصالات لوله گالوانیزه ای هستند که برای لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند. این اتصالات بیشتر برای تغییر سایز لوله ها مورد نیاز هستند. تبدیل های گالوانیزه از یک طرف داخل دنده لوله قرار می گیرند، در حالی که از سوی دیگر روپیچی شده و از بیرون دنده می خورند.
آب بندی اتصالات گالوانیزه به چه صورت انجام می شود؟
برای این که بخواهیم اتصالات گالوانیزه را آب بندی نماییم، لازم است از برخی تجهیزات و اقلام استفاده کنیم. از جمله تفلون های مایع، نوار تفلون، خمیر لوله کشی و کنف. با استفاده از این اقلام به خوبی می توانیم از نشتی در قسمت های تلاقی لوله با اتصالات، جلوگیری به عمل آوریم.
در صورتی که در زمان استفاده از اتصالات لوله گالوانیزه از آب بندی استفاده نکنید، این مسئله می تواند منجر به بروز لرزش و ارتعاش به اتصالات توسط پمپ، اقلام روتاری، چیلر و … شود. اگر ارتعاش ناشی از این عوامل مهار شود، می توان به راحتی نشتی از قسمت توپیچی و رویچی اتصالات را نیز کنترل نمود.
البته بسیاری از افراد از لرزه گیر های پلاستیکی نیز برای جلوگیری از این نوع ارتعاشات در لوله کشی استفاده می کنند، که آن نیز می توان کمک شایانی در این زمینه نماید.
بیشترین کاربرد اتصالات لوله گالوانیزه در مسیر هایی است که لوله های آب آشامیدنی در ساختمان و طبقات کشیده می شود. علاوه بر آن از این اتصالات میتوان برای اتصال سیستم های انتقال آب به دیگر بخش های ساختمانی نیز استفاده کرد.
سخن پایانی
با توجه به مشخصات و مزایای اتصالات لوله گالوانیزه میتوان گفت که قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارند. این اتصالات از استحکام و مقاومت خوبی برخوردار هستند و نگهداری و تعمیر آنها آسان است. بنابراین استفاده از تجهیزات گالوانیزه در لوله‌کشی می‌تواند تا حدی باعث کاهش هزینه‌ها شود.
با این حال قیمت اتصالات گالوانیزه به روش گالوانیزاسیون، کیفیت، سایز، استانداردهای تولید و برند سازنده آن بستگی دارد. در بازار انواع برندها از جمله سیتکو، جورج فیشر، توپی برزیل و مک چین پیدا میشوند.
اکنون که متوجه شدید اتصالات لوله گالوانیزه چیست و چه کاربردهایی دارند، توصیه می‌کنیم بدون دانش کافی برای خرید اتصالات اقدام نکنید. همچنین دقت داشته باشید که جهت آب‌بندی کامل با استفاده از اتصالات گالوانیزه نیاز به تجهیزات دیگری همچون نوار تفلون، خمیر لوله‌کشی و … است.
