نوعی لوله فلزی از جنس کربن استیل (فولادی)، استنلس استیل (فولاد ضد زنگ) یا فولاد آلیاژی است که در فرایند تولید به زبان ساده شمش برش دهی، گرمادهی و حالت دهی (میله ای) میشود سپس به وسیله سمبه ای حفره ای درون میله ی سرخ شده از حرارت میشود تا لوله بدون درز حاصل گردد. تکنولوژی تولید لوله بدون درز در سال 1886 توسط فردی به نام مانیسمان و همکارش در آلمان به وجود آمد، از اولین کاربردهای لوله بدون درز که امروز در بازار به لوله مانیسمان نیز شناخته میشود در بخش اکتشاف و حفاری میتوان نام برد.در ادامه به معرفی انواع تولیدکننده لوله بدون درز ( مانیسمان) می پردازیم.
لوله مانیسمان چیست یا بدون درز با حرارت دادن یک شمش فولادی و سپس خالی کردن آن با یک سوراخ کننده گلوله ای شکل تولید می شود که فولاد روی آن کشیده شده است. به دنبال آن گرد کردن و شکل دهی برای تولید در ابعاد مورد نظر انجام می شود. محصول نهایی لوله مانیسمان به صورت هیدرواستاتیک تست شده ، بازرسی می شود و در صورت لزوم پوشش داده می شود.
فرآیند تولید لوله مانیسمان به چه صورت است؟
مهندس مانیسمان این لوله ها را به روش های بسیار خاصی وارد بازار کرده است. روش مذکور در کنار سایر روش ها از فرایند های تولید لوله بدون درز می باشند. این روش تولید به گونه ای است که به وسیله دو غلتک نورد و یک عدد ماندرل سوراخکاری، بیلت های استوانه ای به پوسته هایی که تو خالی هستند تبدیل می گردند. این روش امروزه تغییر کرده است که باعث ایجاد تفاوت های قیمتی بین دسته های مختلف می گردد.
لوله‌های بدون درز به سه روش ایجاد می شوند. این سه روش شامل موارد زیر می باشد:
- سنبه‌کاری چرخشی
- ریخته‌گری به وسیله نیروی گریز از مرکز
- ریخته‌گری پاششی
مشخصات فنی لوله بدون درز (مانیسمان)
لوله های بدون درز طبق استاندارد متریالی ASTM A106 و ASTM A53 و Gr B API 5L تولید شده و همچنین استاندارد ابعادی لوله مانیسمان ASME B36.10 و ASME B36.19 می باشد. ASME B 36.10 برای لوله های Carbon Steel و ASME B 36.19 برای لوله های Stainless Steel به کار برده می شوند. سایز لوله های فولادی بدون درز از 1⁄8 اینچ (قطر خارجی 10.3 میلی متر) تا 24 اینچ (قطر خارجی 610.4 میلی متر) می باشد.
برای بیان ضخامت لوله های بدون درز یا مانیسمان از رده (Schedule) یا روش وزنی استفاده می شود که شامل رده 10، 20، 30، 40، 60، 80، 120، 160 و یا رده STD ،XS و XXS می شوند.
STD به معنی Standard (استاندارد) می باشد.
XS به معنی Extra Strong (سنگین) می باشد.
XXS به معنی Double Extra Strong (فوق سنگین) می باشد.
انواع لوله بدون درز یا لوله مانیسمان از نظر کشور تولید کننده
لوله های بدون درز در ایران حداکثر تا سایز 6 اینچ تولید می شود. از جمله تولیدکنندگان عمده لوله های مانیسمان داخلی می توان به گروه ملی فولاد اهواز و شرکت دقیق کاوه ایرانیان اشاره کرد.
لوله بدون درز خارجی یا لوله مانیسمان خارجی
انواع لوله های بدون درزی که در خارج از ایران در ساز های مختلفی تولید می شوند به لوله های زیر معروف هستند:
- لوله مانیسمان اروپایی
- لوله مانیسمان روسی
- لوله مانیسمان اکراینی
- لوله مانیسمان رومانیایی
- لوله مانیسمان چینی
- لوله مانیسمان ژاپنی
- لوله مانیسمان کره ای
انواع لوله بدون درز یا لوله مانیسمان بر اساس شیوه ساخت
روش اکستروژن سرد : این روش معمولا در دمایی نزدیک به دمای اتاق انجام می شود. لوله های بدون درزی که با استفاده از اکستروژن سرد تولید می شوند دارای مزیت هایی مانند کیفیت بالا, مقاومت در برابر اکسید شدن و سرعت در فرآیند تولید هستند. درواقع در طی این فرآیند از تولید لوله بدون درز قطعاتی که با استفاده از روش هایی مانند نورد تولید آنها ناتمام مانده است, در اکستروژن سرد تکمیل می شوند.
روش رولینگ گرم برای تولید لوله بدون درز چیست : روش رولینگ یا نورد گرم به این صورت است که شمش های فولادی در دمای ذوب در دستگاه نورد قرار می گیرند و از میان دو غلتک عبور می کنند تا به ضخامت مورد نظر برسند.
انواع لوله بدون درز یا لوله مانیسمان بر اساس آلیاژ
لوله مانیسمان API5L
این لوله ها در سیستم های انتقال خطوط لوله در صنایع نفت و گاز طبیعی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع لوله بدون درز برای انتقال گاز, آب و روغن مناسب است. در ابعاد این لوله هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد.
لوله مانیسمان A106
این مورد از انواع لوله مانسمان در صنایعی که لوله ها تحت حرارت زیاد قرار می گیرند مانند پردازش خطوط لوله, گیاهان درحال جوش, ایستگاه های فشرده سازی و پالایشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. سیلیکون اضافی که در این لوله ها وجود دارد باعث افزایش عملکرد آنها در محیط هایی با درجه حرارت بالا می شود.
لوله مانیسمان A53
این لوله ها که از جنس فولاد گالوانیزه هستند معمولا برای عملیات جوشکاری به کار می روند.
لوله مانیسمان برودتی A333
این لوله ها که در ترکیب خود دارای کربن هستند معمولا در مکان هایی که دمای پایین دارند یا به درجه سختی بالا نیاز دارند مورد استفاده قرار می گیرند.
لوله آلیاژی مانسمان A335 ASTM
این لوله های سیملس که از آلیاژ فولاد و کربن ساخته شده اند دارای مقاومت بسیار بالایی در مقابل سایش و پارگی هستند. این لوله ها در ابعاد مختلفی تولید می شوند.
کاربردهای لوله بدون درز (مانیسمان)
معرفی انواع تولیدکننده لوله بدون درز ( مانیسمان) ، لوله های مانسمان برای موارد مختلفی استفاده می شود و دارای انواع مختلفی می باشند که یکی از انواع این لوله ها، لوله های گالوانیزه است. در واقع می توان گفت که یکی از پرمصرف ترین لوله ها برای انتقال گاز و نفت در صنایع غذایی و انتقال مواد شیمیایی در صنایع کشاورزی، لوله مانیسمان گالوانیزه می باشد.
عمل گالوانیزاسیون باعث مقاومت شیمیایی لوله ها شده و در برابر پوسیدگی و خوردگی لوله ها را مقاوم می کند. چرا که این کار باعث می شود لوله ها در برابر مواد شیمیایی انواع خوردگی و سایش مقاوم شوند. می توان گفت تقریبا این لوله ها برای تمامی صنایع قابل استفاده می باشد با توجه به برند از این لوله ها در کارخانه های مختلفی تولید می شوند که برند این لوله ها نقش مهمی در تعیین قیمت لوله ها دارند. لوله گالوانیزه به دو دسته گالوانیزه درزدار و بدون درز تولید می شود.
مزایای استفاده از لوله بدون درز (لوله مانیسمان)
معرفی انواع تولیدکننده لوله بدون درز ( مانیسمان) ، مهمترین مزیت لوله بدون درز یا لوله مانیسمان این است که خط جوش ندارد. خط جوش معمولا به عنوان نقطه ضعف لوله ها محسوب می شود که بیش از هر جای دیگری امکان خوردگی یا نشتی دارد. تا سال ها همه با این مشکل کنار می آمدند، تا زمانی که لوله بدون درز(لوله مانیسمان) لوله سیملس ساخته شد و این مشکل را رفع کرد. هرچند در سال های اخیر روش های نوین ساخت لوله های درزدار (لوله جوشی یا لوله درز جوش)نیز تا حد بسیار زیادی پیشرفت کرده و باعث شده است این نقطه ضعف تا حد خیلی زیادی برطرف شود.
از لحاظ شکل ظاهری، لوله بدون درز(لوله مانیسمان) لوله سیملس گردتر و کم نقص تر از لوله درزدار (لوله جوشی یا لوله درز جوش) است. لوله بدون درز(لوله مانیسمان) لوله سیملس برای فشارهای بالا کاربرد گسترده ای دارد و از استقامت زیادی نیز برخوردار است.
انواع تست لوله بدون درز چیست ؟
برای پیدا کردن نواقص یا خوردگی های احتمالی در لوله های بدون درز معمولا تست ها یا آزمایش هایی بر روی این لوله ها انجام می گیرد. انواع این تست ها را می توانید در زیر مشاهده کنید:
- آزمون آنالیز شیمیایی
- آزمون ضربه شارپی
- آزمون کنترل ابعادی
در این مقاله به مزایای استفاده از لوله بدون درز (لوله مانیسمان) پرداختیم. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید این محصولات به وبسایت گروه صنعتی فانو مراجعه نمایید.
