انواع اتصالات لوله و کاربرد آنها

انواع اتصالات لوله به عنوان اجزای لوله‌ کشی تعریف می‌شوند که به مسیریابی لوله برای تغییرات جهت، تغییر اندازه و اتصالات شاخه کمک می‌کنند. زانوهای لوله، کاهش دهنده های لوله، اتصالات سه راهی، اتصالات اولت، کلاهک ها، صلیب ها و غیره اتصالات لوله هستند و به طور گسترده در صنعت لوله کشی و لوله کشی استفاده می شوند.

اتصالات لوله های مختلف بر اساس چیدمان یا الزامات فرآیند، عملکردهای متفاوتی را انجام می دهند. اتصالات لوله به صورت اقلام جداگانه تولید می شود و به صورت جداگانه تهیه می شود.

اتصالات لوله با استفاده از اتصالات انتهایی مختلف به لوله کشی متصل می شوند. اتصالات لوله نقش مهمی در عملکرد صحیح لوله ها و لوله ها در کاربردهای مختلف دارد. در این مقاله سایت فانو به بررسی اجمالی انواع اتصالات لوله مورد استفاده در صنعت لوله کشی، لوله کشی و لوله کشی می پردازیم.

انواع اتصالات لوله:

انواع مختلفی از اتصالات لوله در صنایع لوله کشی، لوله کشی و خطوط لوله برای اتصال انشعاب یا سایر اجزای لوله کشی داخلی استفاده می شود. اتصالات لوله معمولی که به طور گسترده در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند در زیر لیست شده اند.

شاید تا به حال برایتان سوال شده باشد که بهتر است از کدام اتصالات در لوله استفاده کرد؟ در پاسخ به شما باید گفت که همه چیز به مهندس ساختمان و لوله کش بستگی دارد. گستردگی سیستم‌های لوله‌کشی باعث شده است که بتوانیم یک ساختمان را به شکل‌های گوناگون لوله کشی کنیم.

در نتیجه از اتصالات مختلفی می‌توان استفاده کرد . قطعاً نوع لوله تاثیر بسیار مهمی بر طول عمر لوله ها و همچنین اتصالات ساختمانی دارد. بنابراین سیستم لوله‌کشی باید به گونه‌ای طراحی شود که بشود در آن از اتصالات مناسبی استفاده کرد.

در طی سالیان اخیر ، انواع اتصالات لوله با کاربردهای گوناگون ساخته شده‌اند که هر کدام از آنها دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند.

اتصالات لوله کشی از چه موادی ساخته می شوند؟

اگر به کارهای فنی علاقه داشته باشید، قطعا مغزی های برنجی شیرآلات و یا انواع سه راهی های فلزی را دیده اید. این اتصالات جزء اولین اتصالات امروزی هستند که کاربرد بسیار زیادی در ساختمان سازی داشته است.

از آنجا که استفاده از لوله های فلزی بسیار متداول بوده است، برای اتصال آن ها نیز از اتصالات فلزی استفاده می کردند. اما وجود مشکلات بسیار زیاد در نحوه ی آب بندی آن ها باعث شد که مهندسان به فکر ساخت لوله و اتصالات جدیدتر باشند.

تقسیم بندی انواع اتصالات لوله کشی

به طور کلی معیار های مختلفی برای تقسیم بندی انواع اتصالات لوله کشی موجود در بازار وجود دارد. یکی از ساده ترین معیار های دسته بندی اتصالات لوله کشی، جنس آن ها است.

در یک تقسیم بندی کلی اتصالات لوله کشی را از نظر جنس می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:

• اتصالات لوله کشی فلزی
• اتصالات لوله کشی پلاستیکی

اتصالات فلزی معمولا از جنس های گالوانیزه، فولادی، آهنی یا چدنی هستند. اتصالات لوله کشی پلاستیکی معمولا از جنس های پلی اتیلن، پی وی سی و پلی پروپیلن هستند.

این دو دسته خود دارای انواع مختلف دیگری با توجه به معیار های مختلف مانند نحوه اتصال، کارکرد و … هستند که در ادامه با آن ها بیشتر آشنا می شویم. همان طور که پیشتر اشاره شد، انواع اتصالات لوله کشی موجود در صنعت از جنبه های متفاوتی قابل تقسیم هستند. برخی از این جنبه ها در ادامه آمده است:

1. جنس انواع اتصالات لوله کشی
2. نحوه اتصال به لوله و تجهیزات
3. کلاس فشاری

درباره جنس انواع اتصالات لوله کشی در همین مطلب توضیح داده شده است. و اما پرسش مهم این است که کلاس فشاری که بسیار دارای اهمیت است، چیست؟

کلاس فشاری همان قابلیت تحمل فشار توسط اتصالات است. دانستن این خصوصیت درباره اتصالات در صنعت بسیار دارای اهمیت است چرا که که انواع اتصالات لوله کشی باید توانایی تحمل فشار خط لوله را داشته باشند. از نظر نحوه اتصال به لوله و تجهیزات، انواع مختلف اتصالات لوله کشی به دو دسته کلی زیر تقسیم می شوند:

1. اتصالات جوشی
2. اتصالات دنده ای یا رزوه ای

لازم به ذکر است که خود اتصالات جوشی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

1. اتصالات ساکت ولد (Socket Weld Fittings)
2. اتصالات لب جوش (Fittings Butt Weld)

در ادامه با انواع اتصالات لوله کشی از نظر کارکرد و کارایی آشنا می شویم.

• 1- اتصالات مغزی

این دنده ها باعث می شوند که از آنها برای اتصال لوله ها استفاده شود. یکی دیگر از کاربردهای اتصالات مغزی ، کم و زیاد کردن قطر لوله ها می باشد.

یک طرف این نوع از مغزی‌ها ، از قدرت بیشتری نسبت به طرف دیگر آن برخوردار است . بنابراین می‌توانید دو لوله با قطرهای مختلف را به یکدیگر وصل کنید.

• 2- اتصالات سه راهی

اتصالات سه راهی بسیار پرکاربرد بوده و در تمامی سیستم های لوله مورد استفاده قرار می‌گیرند . کاربرد ویژه سه راهی ها ، ایجاد انشعاب های فرعی در مسیر تاسیسات لوله اصلی می باشد .

به وسیله این اتصالات می توان آب را به نواحی گوناگون ساختمان منتقل کرد . سه راهی ها را بر اساس نوع طراحی آنها به سه دسته تقسیم می کنیم که عبارتند:

سه راهی قائم : در شرایطی که لوله های اصلی دارای زاویه ۹۰ درجه باشند و ما بخواهیم از آنها انشعاب بگیریم ، باید از سه راهی قائم یاس راهی معادل استفاده کنیم . رزوه های این سه راهی به سمت داخل می باشد.

سه راهی تبدیلی: در شرایطی که بخواهیم از لوله های با قطر یکسان انشعاب بگیریم باید از سه راهی تبدیل ای استفاده کنیم . این سه راهی ها دارای رزوه های گوناگونی هستند.

سه راهی ۴۵ درجه: این اتصالات دارای انشعاب گرفتن در زاویه های ۴۵ درجه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از این نوع اتصالات مانند سه راهی ها برای ایجاد انشعاب و گسترش و مسیر لوله به نواحی گوناگون ساختمان استفاده می شود . تنها تفاوتی که دارد این است که بیشتر شدن تعداد انشعاب می تواند کاربردهای بهتر و منحصر به فردی داشته باشد .

• 3- درپوش لوله

ساده ترین نوع اتصالات ساختمانی اتصالات درپوش لوله هستند که برای انسداد لوله ها مورد استفاده قرار می‌گیرند . اگر بخواهیم یک لوله با قطر کم را مسدود کنیم ، درپوشهای چهارگوشه بهترین گزینه است .

برای مسدود کردن لوله های با قطر زیاد نیز از درپوشهای شش گوش می توانید استفاده کنید.

• 4- بوشن ها

بوشن یکی از انواع اتصالات لوله است که داخل آن به طور کامل رزوه شده است . بنابراین می توانید از آنها برای متصل کردن لوله های استفاده کرد که سطح بیرونی آن رزوه شده . به این معنا که داخل آن شیار های ایجاد شده.

انواع بوشن را بر اساس نوع کاربرد آنها به سه دسته تقسیم می کنیم که عبارتند از :

بوشن تبدیل : از این بوشهر برای اتصال دو لوله با سایزهای مختلف استفاده می‌شود.

بوشن معمولی : اگر بخواهیم دو لوله با قطر یکسان را به یکدیگر وصل نماییم از گوشه های معمولی استفاده می کنیم .

بوشن روپیچ توپیچ : این نوع از بوشهر ها دارای طراحی خاص خود هستند . یک طرف آن رزوه ی داخلی و طرف دیگر آن رزوه ی خارجی دارد. بنابراین می‌شود به وسیله آنها مقدار کمی به طول لوله اصلی اضافه نمود.

• 5- مهره ماسوره

شما باید این نوع اتصالات را دیده باشید. چرا که کاربرد فراوانی تاسیسات لوله و ساختمان دارند . طراحی مهره ماسوره به صورت سه تکه ای انجام شده است. این تکه ها شامل مادگی و نری و همچنین قسمت ارتباط دهنده هستند ، که با توجه به نوع کاربرد دارای رزوه های گوناگونی است.

مهره ماسوره سه کاربرد بسیار مهم دارد که عبارتند از :

1. اتصالات مغزی
2. استفاده در کنار شیرهای قطع و وصل کننده
3. کاربرد در سیستم های تاسیسات لوله بسته در ساختمان
4. برای متصل کردن دستگاه‌های مختلف مانند پکیج دیواری ، آبگرمکن و …
5. برای اینکه دو لوله یا دو قطعه به یکدیگر وصل کنیم ، از اتصالات مغذی استفاده می‌کنیم. مغذی ها در واقعیت لوله های کوچکی هستند که دو طرف آن ها رزوه شده است. یعنی در دو طرف لوله ، دنده های ایجاد شده است.

• 6- اتصالات زانویی

در سیستم‌ های لوله‌ کشی و اوقات لازم است که مسیر لوله ها را تغییر دهیم . به همین جهت از انواع اتصالات زانویی می توان استفاده نمود . زانوی ها را بر اساس نوع کاربرد آنها به سه دسته تقسیم می‌کنند.

زانویی تبدیل : این نوع از اتصالات برای تغییر مسیر لوله های با قطر متفاوت استفاده می‌شود.

زانویی ۹۰ درجه : به به این مدل زانویی چپقی نیز گفته می‌شود . و برای تغییر جهت لوله ها به اندازه ۹۰ درجه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زانویی ۴۵ درجه : اگر بخواهیم مسیر سیستم لوله را ۴۵ درجه منحرف کنیم ، از زانویی‌های ۴۵ درجه استفاده می‌کنیم . در این نوع از زانویی ها میزان گرفتگی لوله بسیار کمتر از زانویی های ۹۰ درجه می باشد . بنابراین در سیستم‌های لوله‌کشی بهتر است از این نوع اتصالات بیشتر استفاده شود.

انواع فلنج و واشر

فلنج یک نوع صفحه چدنی هست که می‌شود از آن برای بستن اتصالات لوله مخصوص استفاده نمود. از واشر ها نیز برای آب بندی کردن فلنچ استفاده می‌شود.

نصب فلنج ها باید با دقت بسیار زیادی انجام گیرد . چرا که اگر پیچ ها به صورت مناسب بسته نشده باشد ، ممکن است به لوله آسیب وارد شود.